Elektrik Motoru

Elektrik motoru nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Elektrik motoru, elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren bir elektrik makinesidir. Çoğu elektrik motoru, manyetik alan ile bir tel sargısındaki elektrik akımı arasındaki etkileşim yoluyla çalışır. Bu etkileşim, motor şaftında tork olarak bir kuvvet (Faraday Kanunu) meydana getirir.

Elektrik motoru, biri sabit (Stator yada Endüktör) ve diğeri kendi çevresinde dönen (Rotor ya da Endüvi) iki ana parçadan oluşur. Bu ana parçalarda, elektrik akımını ileten parçalar (sargılar, fırçalar), manyetik akıyı ileten parçalar (yalıtılmış saç bileşenleri) ve oluşumu destekleyen parçalar (vidalar, yataklar) olmak üzere çeşitli kısımlara ayrılır.

Elektrik motorları beslediği elektrik akımına göre, doğru akım(DC) motorları ve alternatif akım(AC) motorları olmak üzere temelde iki gruba ayrılır. Doğru akım(DC) motorları akü, pil ya da adaptör gibi doğru akım kaynakları ile çalışabilir. Alternatif akım(AC) motorları ise şehir şebekesi, sanayi voltajı, transformatör, invertör ya da jeneratör ile “frekansa bağımlı olarak” çalışabilen motorlardır.

Günümüzde motor çeşitliliği teknoloji ile paralel oldukça gelişmiştir. Step (adım), servo, BLDC (fırçasız DC) redüktörlü(dişli kutulu) ve enkoderli motorlar v.b. çeşitler ile oldukça hassas ve verimli uygulamalar yapmak mümkün olmaktadır.

Nerelerde kullanılır?

Elektrikli motorların artık kullanılmadığı bir alan ve sektör kalmamış gibidir. Aspiratör, fan, klima, soğutucu-ısıtıcılar, elektrikli ev gereçleri, el aletleri, makine otomasyonu, robotik uygulamalar, laboratuvar-medikal aletler, gıda pişirme-saklama, tarım ve hayvancılık uygulamaları, ev ve fabrika otomasyonu, iletişim sektörü ve otomotiv, kısaca hareket gereken her alanda…

Elektrik motorları endüstri ve ulaşımda diğer içten yanmalı motorlara göre çok daha verimlidir. Ayrıca daha hafif, fiziksel olarak daha küçük, mekanik olarak daha basit, yapımı daha ucuzdur ve her hızda daha tutarlı tork sağlayabilir. Yenilenebilir kaynaklar tarafından üretilen elektrikle çalışır ve atmosfere karbon salınımı yapmaz. Bu nedenlerden dolayı elektrik motorları ulaşım ve sanayide içten yanmalı motorların yerini almaktadır. Ancak araçlarda kullanımları şarj/kullanım sürelerinin yetersizliği, pillerin yüksek maliyeti ve ağırlığı nedeni ile sınırlı olmakla birlikte, gün geçtikçe gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır.

Ülkemizde de elektrik motoru üretimi yapılmakta ve her geçen gün imalatçı firma sayısı ve ürün çeşidi artmaktadır. Başlıca yerli motor üreticilerimiz arasında;  Kormas, Femsan, Gamak, Volt ve Elkmotor, Yılmaz motor sayılabilir…